Psikoteknik değerlendirme raporu nedir?
Sürücülerin sürüşle ilgili özel zihinsel ve psikomotor becerilerini ölçen ve güvenli araç kullanımını sağlayan standart testlerin yer aldığı bilgisayar tabanlı bir değerlendirme sistemidir. Temel zihinsel beceriler "dikkat, algı, bellek, izleme ve muhakeme" ve psikomotor beceriler ise "el-ayak-göz koordinasyonu, tepki zamanı, çevresel görüş, hız mesafe tahmini ve çarpışma zamanı tahmini" olarak tanımlanabilir. Bu becerilere sahip olmanın, kurallara uygun karar vererek ve doğru motor hareketleri yaparak kazalardan kaçınabilme ve araç kullanabilmenin ilk basamağı olduğu söylenebilir.
Avrupa'da psikoteknik değerlendirme özellikle gelişmiş ülkelerde sürücülük becerilerinde yaşa bağlı zayıflamanın meydana gelmesi nedeniyle yaşlı sürücülere mecburi hale geldiği, yolcu ve eşya(emtia) taşımacılığı yapan profesyonel sürücülerin araç kullanma beceri düzeylerini bilgisayar destekli testlerle kanıtlanmak zorunda oldukları ve ceza puanını aşan sürücülerin psikoteknik değerlendirmeyi geçmek mecburiyetinde oldukları görülmektedir.
Karayolları Taşıma yönetmeliğinde madde 60 a göre sürücülerin her 5 yılda bir bedeni ve psikoteknik açıdansağlıklı olduklarına dair bir sağlık raporunu yetkili sağlık ve psikoteknik değerleme belgesi kuruluşlarından almaları gerekmektedir.
Kanun Yükümlülüğü
2004 yılında yürülüğe girmiş olup 25.02.2004 tarih ve 25384 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği ek madde çalışmaları son yıllarda hızlandığı ve çalışmalar yeni tamamlandığı için Yönetmeliğin gerektirdiği koşulların kontrolleri ancak başlamıştır. Her bir uyarı puanı 5 ceza puanıdır.50 puanı dolduran sürücünün yetki belgesi iptal olur. Psikoteknik belgesi olmayan sürücüye 805 TL para cezası uygulanır. Firma sahiplerine ise 355 TL para cezası uygulanır. Psikoteknik belgesi olmayanlara kaza anında Trafik sigortası ve kasgodan yararlanamazlar. Yük ve yolcu taşıması yapan şoförlerin psikoteknik belgesi alması zorunludur. 06.2012 tarihinden sonra bu uygulama tüm ehliyeti olan herkese uygulanacaktır. b)- Merkezimiz 100 ceza puanı, alkol yada hızdan dolayı ehliyetine el konulan sürücüler için gereken psikoteknik muayene raporunu vermektedir.
Psikoteknik belgesi için gerekli evraklar;
- 2 adet resim
- Kimlik fotokopisi
- Ehliyet fotokopisi
Hangi Testler Uygulanır?
Seçici dikkat düzeyi – Anlama & Değerlendirme – Hız & Mesafe algılama Görüş Açısı & Koordinasyon – Görsel Süreklilik – Dikkat & Problem Çözme
1. Kısım
Madde 36 (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde çalışan/çalıştırılan şoförlerin; d) Şoförlük mesleği bakımından bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları, şarttır.
2. Kısım
Yetki belgesi sahibi yükümlülükleri; Madde 43 (17) Yetki belgesi sahipleri, bu Yönetmeliğin 36 ncı maddesinde belirtilen nitelikleri haiz şoförleri çalıştırmakla yükümlüdürler.
